چگونگی سلسله مراتب دسترسی در خانه های ایرانی

چگونگی سلسله مراتب دسترسی در خانه های ایرانی

سلام خدمت کاربران عزیز معمار انلاین خدمت شما هستم از سری مطالب معماری خانه های ایرانی کاملا اختصاصی و برای اولین بار از وب سایت معمار آنلاین با عنوان شناخت سلسله مراتب دسترسی در خانه های ایرانی  در خانه های واقع در بخش های مرکزی ایران غالبا سلسله مراتب ورود به شکل مفصلی تعریف می شود که با توالی فضایی و چرخش در پیش بینی شده، امکان دید مستقیم به عرصه های داخلی خانه را محدود می کند. لازم به توضیح است که در اقلیم متفاوت، سلسله مراتب مختلفی در خانه ها شکل گرفته است.

سلسله مراتب دسترسی در خانه های ایرانی

بعنوان مثال | در مناطق کوهستانی: این سلسله مراتب، ساده تر و مستقیم تر است |

دسترسی-حیاط-در-مناظق-کوهستانی

 خانه های ایرانی |معمولا با توجه ویژه ای به «محرمیت» شکل گرفته اند. تمهیدات و پیش بینی های صورت گرفته برای تحقق این ویژگی، عبارت بوده اند از:

استفاده از الگوی حیاط مرکزی| شکل گیری الگوی معماری درونگرا در خانه های ایرانی که توجه و اتکای فضاها در آن به سمت فضای محصور مرکزی است.

بنای برونگرا

بنای درونگرا

تعریف ویژه ای از سلسله مراتب ورود|تعدد فضاها – چرخش و پیچ  وخم در ورود: قطع ارتباط بصری بین عرصه ی عمومی بیرون با عرصه ی خصوصی درون.

۳- شکل گیری حیاط های بیرونی و اندرونی:   | بیرونی| عرصه نیمه عمومی | نیمه خصوصی |

خانه که عمدتا محل استقرار مهمان و یا ارباب رجوع است: خانه ی تجار- خانه ی علما- خانه اطبا و ….

اندورنی: محل زندگی محارم و اهل خانه

پیش فضا و سلسله مراتب

۴- وجود پیش فضا و سلسله مراتب در ورود به هر کدام از فضاها

۵- وجود بازشوهایی با تقسیمات، تیغه ها یا اجزای ریز و شیشه های رنگی باعث کاهش دید از حیاط به سمت داخل فضاها می گردد.

۶- عدم قرار گیری بازشوها و روزنه ها در بدنه های بیرونی بنا و رو به معابر عمومی (شکل گیری معماری برونگرا و فضاهایی مانند ایوانها و بالکن ها و نیز پنجره های رو به معبر از دوره ی قاجاریه شروع و در دوره ی پهلوی به اوج خود می رسد).

۷- پرهیز از |اشراف| در معماری خانه ها و بناهای شهرهای اسلامی: در شکل گیری خانه ها و بناهای عمومی سعی بر آن بوده تا اشراف نسبت به حریم خصوصی و حیاط خانه های مجاور ایجاد نگردد و باعث مخدوش شدن ویژگی محرمیت و عرصه ی حریم اختصاصی آنها نشود. این امر در معماری خانه ها غالبا از طریق دیوارهای بلند پیرامون بام، تحقق یافته است.

پرهیز از اشراف در معماری سنتی ایرانی

۸- شکل گیری اجزایی در معماری خانه های ایرانی که با توجه ویژه به موضوع محرمیت پدید آمده اند؛

مانند کوبه های زنانه کوبه های مردانه در ورودی خانه ها.

همانطور که ما عاشقانه شما را دوست داریم ،و برای جمع اوری اطلاعات از وقت خود میگذرانیم از کاربران عزیز توقع داریم که برای ما کامنت های از جنس های انتقاد پیشنهاد راهنمایی و… با ما در میان بگذارنید |

–نظر شما در باره سایت ما چیست ؟
–پیشنهاد شما برای آموزش بعدی چیست ؟
–جای چه نکته ای در این مطلب خالی یافتید؟
–از بین این نکات، کدامیک برایتان جالب تر بود؟

»  منبع: جزوات درس معماری اسلامی- دکتر بیگ زاده(یزد)

وب سایت تخصصی معماری – معمار آنلاینـ