بررسی روند ساخت مسجد در ایران

بررسی روند ساخت مسجد در ایران

تعریف مسجد:

üپیامبر اکرم(ص): «هركجا كه نماز بگذاريد، همانجا مسجد است.»

-عريف لغوي: جای سجده, محل عبادت, درفارسی‌مزگت هم‌گفته‌شده, مساجد جمع

– جای سجده. ۲- محلی که مسلمانان در آن نماز گزارند، مزکت

-حقيقت امر اين است كه مسجد به تمام معني بناييست اسلامي و اين ديدگاه، جلوه گاه كليه رمز و رازهاي معماري اسلامي به شمار مي آيد.

در مقابل بعضی از ایوان های مساجد، صفه یا سکویی مجزا قرار داشت که طول و عرض آن متناسب دهانه ایوان به ارتفاع ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر از سطح مسجد بالاتر بوده که آن مخصوص نمازگزاران فضای آزاد و از فضاهای دیگر متمایز بوده و مردم با کفش بر آن رفت و آمد نمیکردند.

در بعضی از مساجد مانند مسجد عتیق شیراز بر روی حوض، سکو یا تختگاهی ساخته اند که پایه های آن در حوض است. در بالای این سکو که به آن ”خدای خانه“ میگویند مومنین دور از دسترس مردم عادی، به تلاوت قرآن می پرداختند.

در وسط حیاط، آب مظهر پاکی و نظافت در حوض بزرگی که با فضاسازی بنا به صورت دایره و یا مربع و مستطیل و یا هشت گوش متناسب است، متجلی میشود و جای حوض را در جایی انتخاب میکردند که که لااقل تصویر بخش اعظمی از بنا را به ویژه ایوانها و طاق نماها که داری تزیینات و رنگ های الوان بودند کاملا در حوض منعکس شود.

بررسی روند ساخت مسجد در ایران

اصول معماری ایرانی:

-مردم واری:

-پرهیز از بیهودگی:

-نیارش:

-خود بسندگی:

-درونگرایی:

شیوه های شهر سازی قبل و بعد اسلام:

–قبل از اسلام:

شهرها بر اساس نظام طبقاتی تقسیم می شدند مانند:

۱ـ ارتشداران  ۲ـ موبدان  ۳ـ استریوشان  ۴ـ صنعتگران

-بعد از اسلام:

این مساله منتفی شد و محله ها بنا بر اشتراکات موجود شکل میگرفتند. مثلا:

üبر اساس همشهری بودن: محله شیرازی ها و…

üبر اساس فعالیت مشترک: محله حصیر باف ها و…

گنبد:

گنبد يكي از علائم معماري اسلامي ايران است كه تنوع بسياري دارد.

گنبدها را از خشت خام با اندودي از كاهگل يا آجر ميسازند.

رمز فایل: www.online-architect.ir

منابع:

üسبك شناسي معماري ايراني، تاليف استاد پيرنا، تدوين غلام حسين معماريان، تهران: سروش دانش، ۱۳۸۶

üآشنايي با معماري اسلامي ايران، تاليف استاد پيرنا، تدوين غلام حسين معماريان، تهران: سروش دانش، ۱۳۸۵

üآشنايي با بناهاي تاريخي، تاليف مهدي ميردانش، تهران: مدرسه، ۱۳۸۴، ۶/۴۹۲